Σειρά γραμματοσήμων αφιερωμένων στα κεντήματα του Αγίου Όρους.

Καλησπέρα σας. 

     Εδώ και αρκετό χρονικό διάστημα και μετά από τις συνεχείς επισκέψεις μου στα ΕΛΤΑ για ευνόητους λόγους, έβλεπα συνεχώς αφίσες με  μια σειρά από γραμματόσημα με θέμα τα κεντήματα του Αγίου Όρους. 
      Η αλήθεια είναι, ότι μας χάρισαν την δυνατότητα να θαυμάσουμε ένα κομμάτι της εκκλησιαστικής μας ιστορίας κατά τη Βυζαντινή εποχή, με  το οποίο μέχρι στιγμής δεν είχα προσωπικά ασχοληθεί και είχα ελάχιστες γνώσεις. 
    Οι θησαυροί του Αγίου Όρους δεν είναι προσιτοί σε πολλούς και ειδικά σε εμάς τις γυναίκες, για αυτό και χάρηκα ιδιαίτερα, με αυτή τη συλλογή.
    Φυσικά, ειδήμων πάνω στο συγκεκριμένο θέμα δεν είμαι, για αυτό θα αρκεστώ στο να σας παρουσιάσω το υλικό και να σας παραπέμψω στην αντίστοιχη ιστοσελίδα των ΕΛΤΑ.
   Ξεκινώ με την σειρά Α΄ για την οποία αντιγράφω τα παρακάτω:

"Τα ιερατικά άμφια είναι τα ενδύματα που χρησιμοποιούνται από τους κληρικούς κατά τη Θεία Λειτουργία και άλλες ακολουθίες και εκκλησιαστικές τελετές. Ταυτόχρονα αποτελούν διακριτικά της εκκλησιαστικής ιεραρχίας και εξουσίας. Για κάθε έναν από τους τρεις βαθμούς της ιεροσύνης υπάρχει ένα συγκεκριμένο ενδυματολογικό σύνολο που αντιστοιχεί στο βαθμό του διακόνου, του ιερέα και του επισκόπου. Το επιτραχήλιο είναι άμφιο του ιερέα και του επισκόπου στην Ορθόδοξη Εκκλησία. Συμβολίζει τη χάρη του Αγίου Πνεύματος, που κατεβαίνει από επάνω. Γι” αυτό, ο ιερωμένος που το ενδύεται λέει: «Ευλογητός ο Θεός, ο εκχέων την χάριν αυτού επί τους ιερείς αυτού, ως μύρον επί κεφαλής, το καταβαίνον επί πώγωνα, τον πώγωνα του Ααρών, το καταβαίνον επί την ώαν του ενδύματος αυτού· πάντοτε νυν και αεί και εις τους αιώνας των αιώνων. Αμήν». Τα κρόσσια που υπάρχουν στο κάτω άκρο του συμβολίζουν τις ψυχές των ανθρώπων του ποιμνίου τους, για τις όποιες είναι υπεύθυνοι και θα λογοδοτήσουν κατά την ήμερα της κρίσεως. Χωρίς το επιτραχήλιο δεν μπορεί να τελεστεί καμία ιεροπραξία."

http://taxydromeio.gr/stamp-series-holy-mountain-embroidery/

Σειρά Β΄.

"Ως εκκλησιαστικά υφάσματα ορίζονται από τους βυζαντινούς συγγραφείς και ποιητές της εκκλησιαστικής γραμματείας, τα επονομαζόμενα με τους γενικούς όρους ‘’άμφια‘ και ‘’πέπλα’’. Στην εκκλησιαστική γλώσσα ‘’άμφια‘’ είναι τα επί της Αγίας Τραπέζης καλύμματα (ενδυτή, αντιμήνσιο, επιτάφιος, αήρ, δισκο/ποτηροκαλύμματα), ονομαζόμενα και ‘’λειτουργικά άμφια’’ ή ‘’λειτουργικά πέπλα’’ ή ‘’επάμφια‘’, αλλά και τα ‘’ιερατικά’’ ή ‘’ιερά άμφια’’ (σάκκος, φαιλόνιο, ωμοφόριο, επιτραχήλιο, οράριο, επιμανίκια, επιγονάτιο, μανδύας, μίτρα) στα υπόλοιπα, τα οποία χρησιμεύουν για να στολιστούν μέρη του ναού (πύλες, ποδέες, σκέπες, εικόνες, λάβαρα) έχει δοθεί ο όρος ‘’διακοσμητικά πέπλα’’, μετά την οριστική τους διαμόρφωση από τα τέλη του 12 ου αιώνα και εξής, που σώζονται και τα παλαιότερα δείγματα."

http://taxydromeio.gr/stamp-series-holy-mountain-embroidery-ii/

Σειρά Γ΄.

"Τα επιμάνικα ή επιμανίκια ή υπομάνικα (από την πρόθεση «επί» και τη λατινική λέξη «manus» (=χέρι) περιδένονται στα χέρια του ιερωμένου πιο πάνω από τον καρπό και συγκρατούν τα άκρα του στιχαρίου μαζί με τα υπόλοιπα άμφια. Μέχρι τον 13ο αιώνα τα φορούσαν μόνο οι αρχιερείς κατά το βάπτισμα. Σήμερα τα φοράνε και οι πρεσβύτεροι και οι διάκονοι. Συμβολίζουν τα δεσμά του Χριστού όταν οδηγούνταν στον Πιλάτο. Συμβολίζουν όμως επίσης και την παντοδύναμη ενέργεια του Θεού και των Τιμίων Δώρων που προσφέρονται από τα χέρια που τα φορούν. Το επιγονάτιο είναι άμφιο των Επισκόπων. Έχει σχήμα ρόμβου και κρέμεται από τη ζώνη μπροστά από το δεξί γόνατο (εξ’ου και επιγονάτιο, επί του γόνατος). Εκτός από τους επισκόπους, το φορούν επιπλέον οι πνευματικοί-εξομολόγοι ιερείς και οι ιερείς, που φέρουν τίτλο (σακελλάριος, οικονόμος, σύγγελος, πρωτοπρεσβύτερος και αρχιμανδρίτης). Φέρει συνήθως παράσταση του «Νιπτήρος» του Μυστικού Δείπνου ή την Ανάσταση. Επειδή αρχικά το χρησιμοποιούσαν σαν πετσέτα, συμβόλιζε την πετσέτα ή ποδιά (λέντιο), που χρησιμοποίησε ο Κύριος στον Μυστικό Δείπνο για να πλύνει τα πόδια των μαθητών του."

http://taxydromeio.gr/holy-mount-athos-embroidery/

Σειρά Δ΄.

"Αρχικά τα άμφια και προπάντων ο μακρύς εσωτερικός χιτώνας ήταν πάντοτε λευκός (επιστολές Ιερώνυμου και Γρηγορίου του Τουρώνης). Αργότερα η ιερατική στολή άρχισε τόσο στη Δύση όσο και στην Ανατολή να ράβεται από χρωματιστά υφάσματα. Σε αυτό συντέλεσε φυσικά και η συνήθεια των αυτοκρατόρων να φορούν κατά τις εορτές χρωματιστά ενδύματα και κοσμήματα, αφού άλλωστε είναι γνωστό ότι τα άμφια δωρίζονταν στους αρχιερείς από τους αυτοκράτορες. Ήταν δηλαδή τα προσωπικά ενδύματα των αυτοκρατόρων. Επίσης, είναι γνωστό ότι οι αρχιερείς όριζαν ρούχα τους στους προκρίτους ορισμένα εκ των οποίων ήταν βασιλικά. Κατά τις Δεσποτικές εορτές και τις μνήμες προφητών και Αποστόλων, συνηθίζεται να φοριούνται τα χρυσά άμφια, ενώ λευκά στα μυστήρια,στις Κυριακές του έτους, αν δεν υπάρχει κάποια εορτή που να το επηρεάζει, και στη μεταπασχάλια περίοδο. Επίσης, λευκά άμφια χρησιμοποιούνται και σε μνήμες αγίων, ενώ το στιχάριο πρέπει να είναι πάντοτε λευκό. Στις Θεομητορικές εορτές, τα Θεοφάνεια και σε μνήμες αγγέλων χρησιμοποιούνται τα μπλε άμφια.Όταν η εκκλησία μας γιορτάζει μνήμες μαρτύρων, φοριούνται τα κόκκινα,ενώ επίσης το ίδιο και την Μ. Πέμπτη το πρωί. Πράσινα άμφια φορούν οι ιερείς την Κυριακή των Βαΐων, σε μνήμες οσίων και σε εορτές του Τιμίου Σταυρού. Τέλος, τα μοβ άμφια φοριούνται τη Μ. Τεσσαρακοστή και τη Μ. Εβδομάδα, συμπεριλαμβανομένων των Ωρών (Μ. Παρασκευή πρωί)."

                      http://taxydromeio.gr/mount-athos-embroideries/